عصیان و هنجارگریزی درشعر فروغ فرخزاد و غادة السمان

فروغ فرخزاد و غادة السّمان، دو تن از شاعران زن معاصر شعر فارسی و عربی هستند که در عرصة ساختار و مضمون در شعر زمان خویش، خارج از کلیشه­ها و هنجارهای روزگارشان، طبع­آزمایی کرده­اند و در این حوزه به تشخّص سبکی نیز دست یافته­اند. در عین حال، با اشعار هنجارگریزانه و افکار عصیانگرانة خود، روایتگر و نمایان­کنندة بسیاری از ویژگی­ها ومقتضیات جامعة عصر خویش نیز هستند. این پژوهش به شیوة تحلیل محتوای مضمون، به تفسیر و تبیین و تطبیق برخی  مؤلّفه­های شاخص در شعر این دو می­پردازد. از آنجا که این مقایسه، بیشتر در سطح تحلیل متن و بر اساس مضامین مشترک اشعار، بدون درنظر گرفتن ملاحظات تاریخی است، می­توان گفت روش تطبیق براساس مکتب آمریکایی ادبیّات تطبیقی است.  یافته­های پژوهش نشان می­دهد که فروغ و غاده، با زبانی زنانه و نمادپردازی­های شاعرانه، بسیاری از سنت­های خرافی و کلیشه­های رایج روزگار خویش را به چالش می­کشند و گاه نیز با صراحتی شجاعانه و فارغ از گفتمان مردانة مسلط عصر خویش، برخی نابسامانی­های سیاسی و اجتماعی را در شعر خود طرح می­کنند و از مناسبات قدرت در جامعة عصر خویش در موضوعات مربوط به زن شرقی و روزمرگی­های آنان، سخن می­گویند.